Osimi mời bạn đọc tìm hiểu bài viết tiền điện tử (tiền ảo) Tezos là gì? Hướng dẫn tạo ví lưu trữ Tezos, sàn giao dịch XTZ uy tín, có nên đầu tư XTZ không?
Tezos là gì?
Tezos là một nền tảng Blockchain tự sửa đổi chuyên về xây dựng ứng dụng phi tập trung. Tương tự Ethereum, Blockchain Tezos hỗ trợ xây dựng các ứng dụng phi tập trung bằng cách sử dụng smart contract. Tuy nhiên, Tezos khác biệt so với Ethereum nhờ vào các giải pháp rút ngắn quá trình đồng thuận và sửa đổi của Blockchain .
Tezos giải quyết vấn đề gì?
Blockchain được thiết kế như một xã hội dân chủ, tức quyền lực sẽ thuộc về những người tham gia xây dựng và duy trì mạng lưới. Khi có khác biệt về ý tưởng, quan điểm xây dựng hệ thống, bất ổn sẽ xảy ra. Nếu cộng đồng không đạt được đồng thuận, kết quả có thể là chia rẽ, Blockchain bị chia tách thành các chuỗi khác nhau. Sự việc này đã từng diễn ra ở hardfork của Bitcoin, Ethereum.
Hardfork gây nên bất ổn, chia tách sức mạnh cộng đồng, khiến giá token của Blockchain biến động theo hướng tiêu cực.
Bên cạnh đó, công nghệ mới xuất hiện liên tục mỗi ngày nhưng các dự án tiền mã hóa hiện tại lại gặp khó khăn trong việc thay đổi và áp dụng các công nghệ mới này.
Chính từ những điều này, Tezos muốn tạo ra một Blockchain với các giao thức có khả năng tự sửa đổi hệ thống một cách dễ dàng. Các stakeholder đều có quyền biểu quyết đối với những thay đổi của hệ thống, chứ không chỉ riêng những nhóm nhà phát triển như các Blockchain khác. Điều này tránh tình trạng chia tách chuỗi và tạo ra một khối thịnh vượng chung. Đồng thời, Tezos tạo ra một cơ chế trả thưởng cho những người cải tiến hệ thống để Tezos luôn bắt kịp công nghệ mới nhất.
Tezos hoạt động như thế nào?
Tezos mong muốn xây dựng một mạng lưới tự do (permissionless) phân quyền, dễ dàng cải tiến.
Tezos làm thế nào để đạt được những mục tiêu này?
Một trong những điểm đáng chú ý của Tezos là quản trị On-chain. Tất cả các stakeholder đều có thể tham gia định hướng và quản trị nền tảng. Stakeholder có quyền biểu quyết để thay đổi giao thức Tezos, thậm chí là có thể thay đổi biểu quyết của mình trong quá trình. Hay nói cách khác, chính những stakeholder sẽ là người quyết định tương lai cho Tezos.
Quá trình hoạt động của Tezos sẽ diễn ra như sau
- Các nhà phát triển sẽ độc lập gửi các nâng cấp giao thức lên cộng đồng và yêu cầu một lượng thù lao.
- Các Stakeholder bắt đầu biểu quyết xem nên lựa chọn nấng cấp nào để chạy thử.
- Trong quá trình chạy thử, cộng đồng sẽ thực hiện đánh giá tính khả thi và tiềm năng của nâng cấp.
- Sau quá trình kiểm tra, các stakeholder của Tezos tiếp tục biểu quyết xem có chấp thuận nâng cấp này hay không.
- Khi nâng cấp được chấp thuận, hệ thống sẽ chuyển đổi một cách tự động.
Tezos áp dụng cơ chế đồng thuận Liquid Proof-of-stake giúp tiết kiệm năng lượng tiêu thụ. Đồng thời, các stakeholder hay còn được gọi là “baker” sẽ cam kết gửi một số tiền (XTZ token) vào hệ thống và sau đó sẽ được trao thưởng nếu quá trình xác nhận khối thành công. Vì vậy, bất kỳ hành động nào gây tổn hại tới hệ thống thì baker đó sẽ mất tiền đã cam kết gửi vào. Hơn nữa, các baker có thể ủy thác quyền biểu quyết cho một baker khác mà không phải gửi token cho họ.
Tezos và Ethereum
Tezos là một Blockchain hỗ trợ xây dựng các DApp nhờ vào smart contract. Đây là đặc điểm tương tự Blockchain của Ethereum. Hay nói cách khác, các nhà phát triển có thể lựa chọn Tezos hoặc Ethereum để xây dựng dự án của mình. Đó chính là lý do Tezos được xem là đối thủ của Ethereum.
Tuy nhiên, theo những gì mà Tezos muốn xây dựng, Tezos sẽ khác với Ethereum ở việc thay đổi và nâng cấp hệ thống. Tezos muốn giải quyết tình trạng thay đổi khó khăn và chia tách chuỗi mà các Blockchain hiện tại đang gặp.
Thuật toán đồng thuận của Tezos
Để đạt được sự đồng thuận trên nền tảng Blockchain của mình, Tezos sử dụng thuật toán Delegates-Proof-of-Stake (DPoS). Thuật toán này cho phép khai thác ảo thay vì khai thác vật lý như BItcoin. Nên nó được xem là một giao thức đồng thuận có hiệu quả cao. Mỗi người giữ mã thông báo có thể là một phần của quá trình khai thác Tezos với tư cách là đại biểu hoặc cử tri cho các đại biểu.
Nếu người dùng quyết định bỏ phiếu cho 1 đại biểu thì đại biểu đó sẽ kiểm soát những phiếu bầu để bỏ phiếu cho các đề xuất. Vì vậy, quy trình quản trị được hiệu quả hơn.
Khả năng mở rộng của Tezos
Tezos đã sử dụng các khái niệm bằng chứng không có kiến thức – cơ chế phổ biến của dự án Zcash để đảm bảo khả năng mở rộng lâu dài của nền tảng này. Khái niệm bằng chứng không có kiến thức để thực hiện hợp đồng thông minh và tách biệt việc thực thi thực tế và xác định nó bằng các nút đồng thuận. Điều này không chỉ làm giảm đáng kể lượng công việc của các nút đồng thuận mà còn làm giảm chi phí giao dịch mạng rất nhiều và cho phép các hợp đồng thông minh phức tạp chạy hiệu quả hơn.
Sự khác biệt của Tezos với các Blockchain khác
Điểm khác biệt của Tezos là nó cho phép áp dụng và tính điểm một phần trạng thái có thể thay đổi. Điều này có nghĩa là các quy tắc của sổ cái là tự quản. Các quy tắc của sổ cái kiểm soát nhiều hơn tính hợp lệ của các giao dịch: chúng kiểm soát sự tiến hóa của chính quy tắc.
Một số tính năng khiến Tezos trở nên độc đáo hơn so với các Blockchain khác bao gồm:
- Phân quyền, tự động nâng cấp: Tezos phân quyền quy trình nâng cấp, đây là điều mà chúng tôi không thấy với bất kỳ Blockchain nào khác.
- Nâng cấp mà không cần hard fork: Nâng cấp được quyết định bởi sự đồng thuận của các bên liên quan theo các quy định quản trị rõ ràng. Các quy tắc đó được thực thi lập trình để tránh sự trì trệ và bế tắc chính trị mà không cần phải giao phó hoặc trao quyền cho một nhóm phát triển cốt lõi hoặc một nhóm có sự ảnh hưởng không cân xứng trong quá trình này.
Đội ngũ phát triển của Tezos
Tezos được thành lập bởi Arthur Breitman và Kathleen Breitman. Bên cạnh đó, Tezos còn được quản lý chặt chẽ bởi quỹ đầu tư Tezos Foundation – một quỹ đầu tư được thành lập sau khi ICO và có trụ sở ở Thụy Sĩ. Quỹ Tezos Foundation được thành lập nhằm mục đích quản lý các ICO và triển khai các quỹ này để phát triển dự án.
Bên cạnh đó, đội ngũ phát triển gồm có sự tham gia của Vincent Bernadoff, Bozman Çağdaş, Benjamin Canou và một nhóm các nhà phát triển khác. Nhóm phát triển dự án chủ yếu nằm tại Paris, Pháp. Phần lớn họ đều có bằng tiến sĩ về Khoa học máy tính và là chuyên gia ngôn ngữ lập trình.
Đánh giá dự án Tezos
Tezos là một dự án khá nổi bật trong thị trường tiền điện tử. Năm 2018, Tezos đã tạo nên cơn sốt với ICO thành công trị giá 232 triệu USD.
Theo Exchange script, một tiềm năng rõ ràng mà chúng ta có thể thấy được là Tezos hướng tới sự ổn định trong cộng đồng, tạo lập một khối thịnh vượng chung. Đồng thời, Tezos có khả năng dễ dàng và nhanh chóng thay đổi mình để bắt kịp với các xu hướng công nghệ. Đây có lẽ là điểm mạnh nhất của Tezos.
XTZ token là gì?
XTZ là một utility token đóng vai trò là đồng tiền, tài sản chính trong hệ sinh thái của Tezos.
Một số chức năng của XTZ token
- Thanh toán các dịch vụ trong hệ sinh thái Tezos
- Trao thưởng cho những nâng cấp được đồng thuận
- Trả thưởng cho những người tham gia xác nhận khối
- Đại diện cho quyền biểu quyết thay đổi hệ thống
Thông tin cơ bản về XTZ:
- Tên: Tezzies
- Ký hiệu: XTZ
- Blockchain: Tezos
- Tổng cung: 801.312.599 XTZ
- Cung hiện hành: 660.373.612 XTZ
- Giá hiện tại: 1,15 USD
Ai đang đầu tư vào Tezos (XTZ)
Sau 13 ngày ICO, dự án Tezos đã thu về được 66.000 BTC và 361.000 ETH, đạt kỷ lục cho bất kỳ ICO nào tại thời điểm đó. Tim Draper – một nhà đầu tư mạo hiểm nổi tiếng đã góp 1,5 triệu USD để giúp mạng lưới chi trả chi phí vận hành và hiện ông đang nắm 10% cổ phần của Dynamic Ledger Solutions (DLS) – Công ty được thành lập bởi Arthur Breitman sở hữu đối với đồng XTZ.
XTZ được dùng để làm gì trong hệ sinh thái Tezos
Trong hệ sinh thái của Tezos ở thời điểm hiện tại, XTZ được dùng chủ yếu để:
- Transaction Fee.
- Làm phần thưởng khối cho Baker.
- Onchain Governance: bằng việc Vote các đề xuất để chọn ra ra đề xuất được đồng ý bởi số đông.
- Được Tezos Foundation dùng để xây dựng và phát triển hệ sinh thái của Tezos.
Một số tính năng sẽ có khi hệ sinh thái Wanchain được chấp nhận rộng rãi như Ethereum:
- XTZ được dùng để là xây dựng Dapps trên Tezos.
- Gọi vốn bằng XTZ trên nền tảng Tezos.
Phí giao dịch Tezos (XTZ)
Hiện tại, Tezos (XTZ) đã chính thức Mainnet vào 17/09/2018 và chạy trên Blockchain riêng của mình. Vì vậy, khi gửi XTZ coin trong hệ sinh thái của Tezos bạn sẽ phải chịu thêm Transaction Fee được tính bắng XTZ. Ngoài ra, với XTZ Coin, khi bạn giao dịch trên các sàn sẽ chịu thêm phí giao dịch, phí rút/nạp (nếu có).
Có thể bạn chưa biết: Tìm hiểu dự án Axie Infinity (AXS Coin) là gì? Có nên đầu tư Axie không?
Tỷ giá hiện tại của Tezos (XTZ) là bao nhiêu?
Tại thời điểm chúng tôi cập nhật bài viết bài này (07/11/2019), giá 1 LINK = 1,15 USD với tổng vốn hoá thị trường là 762.451.982 USD và xếp hạng 16 trên Coinmarketcap.
Đồng tiền kỹ thuật số ChainLink hiện có khối lượng giao dịch trong 24h là 61.598.246 USD, tổng cung là 801.312.599 LINK và hiện đang có 660.373.612 LINK đang được lưu hành trên thị trường.
Ví lưu trữ đồng tiền ảo Tezos (XTZ) an toàn (Tezos wallet)
Một số ví bạn có thể dùng để trữ XTZ:
- Tezbox (Mobile and Desktop)
- Galleon (Desktop)
- Cortez (Mobile – iOS & Android)
- Kukai (Desktop)
- Ledger Nano X, Ledger Nano S
- Trezor Model T
Ngoài những lựa chọn trên bạn cũng có thể trữ XTZ trên ví sàn nếu bạn thường xuyên giao dịch.
Làm thế nào để sở hữu Tezos (XTZ)
Có hai cách phổ biến để bạn có thể kiếm được XTZ là:
- Mua XTZ trên các sàn giao dịch cho trade XTZ.
- Trở thành Banker hoặc Delegate XTZ của mình vào Pool để banking và nhận được phần thưởng xác nhận khối là XTZ.
Cách đổi Tezos (XTZ) sang tiền mặt
Nếu bạn muốn đối Tezos (XTZ) ra tiền mặt nhanh chóng và đơn giản nhất thì bạn có thể sử dụng sàn Vicuta. Đây là một sàn mua bán Bitcoin và Altcoin trong đó có XTZ uy tín nhất tại Việt Nam hiện nay và có giá mua bán tốt nhất. Cách thực hiện khá đơn giản bạn chỉ cần tạo một tài khoản sau đó xác minh SĐT và gửi một số giấy tờ tùy thân (CMND) để xác minh tài khoản, sau đó chuyển XTZ về ví Vicuta rồi bán ra VNĐ là xong.
Sàn giao dịch Tezos (XTZ) uy tín
Bạn có thể sở hữu XTZ coin bằng cách mua BTC, ETH hay USDT trên các sàn có hỗ trợ và mua XTZ. Việc nắm giữ BTC, ETH hay USDT.
Bạn có thể mua BTC, ETH, USDT trên các sàn OTC tại Việt Nam như Remitano, santienao, chimcugay,..
Có nên đầu tư vào Tezos (XTZ) không?
Qua những thông tin trong bài viết, bạn cũng đã có thể tự đưa ra quyết định về việc có nên đầu tư Tezos coin hay không. Dự án Tezos vẫn đang trong quá trình phát triển sau nhiều vấn đề gây tranh vãi, khối lượng giao dịch của XTZ coin hiện tại cũng đang khá thấp.
Theo mình, các bạn có thể chờ thêm một thời gian nữa, ít nhất là sau khi dự án có nền tảng ví riêng và đưa ra lộ trình phát triển rõ ràng hơn trong tương lai. Về mặt ý tưởng công nghệ thì Tezos rất tiềm năng trong tương lai, nếu những người đứng sau dự án hiện thực hóa được nó. Nếu bạn thích đồng coin này thì vẫn có thể đầu tư ngắn hạn, nhưng phải tìm được “điểm vào” thích hợp, tức là mức giá hợp lý để mua vào nhé.
Lời kết
Như vậy là mình đã chia sẻ xong toàn bộ những thông tin về đồng tiền kỹ thuật số Tezos coin rồi, hi vọng bài viết sẽ có nhiều thông tin bạn cần để từ đó đưa ra quyết định đầu tư đúng đắn.
Chúc các bạn thành công !
Xem thêm: Nhận làm và thiết kế ví tiền điện tử trên điện thoại (Mobile Wallet)
